Omurga travması, düşme, trafik kazası, spor yaralanmaları veya yüksek enerjili darbeler sonrası omur kemikleri, diskler ve bağlarda hasar oluşmasıdır.

Boyun, sırt ve belde ağrıya yol açabilir; bazen sinir kökleri veya omurilik etkilenerek uyuşma, güçsüzlük ve hissizlik gibi nörolojik bulgular görülebilir. Erken tanı ve doğru tedavi, kalıcı hasarı önlemede kritiktir.

Omurgaya Kısa Bakış

Omurga; boyun, sırt ve bel bölgelerindeki omurlardan, aradaki disklerden ve bağ dokularından oluşur. İçinden geçen omurilik ve ondan çıkan sinirler, kolların ve bacakların hareketini ve hissini sağlar. Bu yapıların her biri travmadan etkilenebilir.

Omurga Travmaları Başlıca Nedenler ve Riskler

  • Yüksekten düşme
  • Trafik kazası ve ani fren çarpışmaları
  • Dalma sporları ve temas sporları
  • Ağır yük kaldırma, uygunsuz çalışma postürü
  • Osteoporoz ve ileri yaşta zayıflamış kemik yapısı

Omurga Travmaları Belirti ve Bulgular

  • Boyun, sırt veya belde ani ve şiddetli ağrı
  • Kollarda ya da bacaklarda uyuşma, karıncalanma, güçsüzlük
  • Yürümede zorlanma, denge problemleri
  • Şiddetli vakalarda idrar ya da büyük tuvalet kontrolünde bozulma
  • Omurga hattında şekil bozukluğu ya da hassasiyet

Acil Durumda Yapılması Gerekenler

  • Şüphe varsa kişiyi kıpırdatmayın, profesyonel yardım çağırın.
  • Baş ve boynu mümkün olduğunca sabit tutun.
  • Bilinci kapalı ya da nörolojik bulgusu olan hastada 112’yi arayın.

Omurga Travmaları Tanı Yöntemleri

  • Nörolojik ve ortopedik muayene
  • Röntgen ile kemik hizalanmasının değerlendirilmesi
  • Bilgisayarlı tomografi ile kırık tipinin ayrıntılı analizi
  • MR ile disk, bağ ve omurilik etkilenmesinin gösterilmesi

Omurga Travmaları Tedavi Seçenekleri


Ameliyatsız Tedavi

  • İstirahat, ağrı kontrolü ve kısa süreli boyunluk veya korse
  • Uygun zamanda başlayan fizik tedavi ve rehabilitasyon

Cerrahi Tedavi

  • Omurga stabilitesinin bozulduğu, sinir basısının bulunduğu veya kırık tipinin riskli olduğu durumlarda uygulanır.
  • Dekompresyon ile sinir basısının giderilmesi ve vidalama çubuk sistemleri ile stabilizasyon ve füzyon yapılması planlanabilir.

Rehabilitasyon

  • Ağrı yönetimi, kas güçlendirme ve doğru postür eğitimi
  • Günlük yaşama güvenli dönüş için kademeli egzersiz programı

Olası Komplikasyonlar

  • Kalıcı ağrı ve hareket kısıtlılığı
  • Nörolojik kayıplar ve duyu motor bozukluklar
  • Omurga dengesinde bozulma ve deformite

Omurga Travmaları Korunma Yolları

  • Araçta emniyet kemeri, motosiklette kask kullanımı
  • Çalışırken uygun kaldırma tekniği ve ergonomi
  • Düşme riskini azaltacak ev düzenlemeleri ve aydınlatma
  • Düzenli egzersiz, kas güçlendirme ve esneme
  • Osteoporoz için D vitamini, kalsiyum ve doktor önerili tedbirler

➖Omurga Travmaları Sık Sorulan Sorular➖


Omurga travması şüphesinde ilk adım nedir?

Kişiyi hareket ettirmeden baş-boyun eksenini koruyun ve acil yardım çağırın. Profesyonel ekip gelene kadar hastayı yalnız bırakmayın.

Her kırık ameliyat gerektirir mi?

Hayır. Stabil ve nörolojik etkilenimin olmadığı bazı kırıklar korse ve yakın takip ile iyileşebilir. Kararı klinik ve görüntüleme bulguları belirler.

İyileşme süreci ne kadar sürer?

Kırığın tipi, uygulanan tedavi ve eşlik eden nörolojik bulgulara göre değişir. Rehabilitasyon süreci düzenli takip ile planlanır.