Normal derecelerin üzerindeki kifoz (50 derece ve üzeri) tedavi ve takip gerektirebilir. Erişkinlerde kifoz genellikle üç nedenle ortaya çıkar.
Kifoz, omurganın öne doğru anormal eğrilmesi sonucu oluşan kamburluk durumudur. Normalde sırt bölgesinde belli bir oranda doğal eğrilik vardır, ancak bu eğrilik 50 derecenin üzerine çıktığında patolojik kabul edilir. Kifoz; travma, çocukluk çağındaki gelişimsel bozukluklar veya yaşa bağlı dejeneratif değişiklikler nedeniyle ortaya çıkabilir.
Kifozun Nedenleri
- Travma sonrası kifoz: Omurga kırıklarının iyileşme sonrası bıraktığı sekeller nedeniyle gelişir.
- Çocukluk çağından gelen kifoz: Erken dönemde tanı ve tedavi edilmeyen kifoz, erişkin yaşlara taşınarak daha belirgin hale gelir.
- Yaşa bağlı kifoz: Erişkin skolyozda olduğu gibi dejeneratif değişiklikler sonucu ortaya çıkar. Kemik erimesi (osteoporoz) ve sırt kaslarının zayıflığı en sık nedenlerdir.
Kifoz Hangi Şikayetlere Neden Olur?
Kifozun yol açtığı şikayetler kişiden kişiye değişiklik gösterebilir, ancak en sık görülen belirtiler şunlardır:
- Sırt ve bel ağrısı
- Dik duramama veya uzun süre dik pozisyonda kalamama
- Sinir köklerinin sıkışmasına bağlı kol veya bacaklara yayılan ağrılar
- Vücut dengesinin bozulması, yürürken zorlanma
- İleri olgularda ciltte basıya bağlı yaralar ve cilt problemleri
Kifoz Nasıl Teşhis Edilir?
- Röntgen: Özellikle yandan çekilen skolyoz grafilerinde kifoz açısı ölçülür.
- MR (Manyetik Rezonans): Sinir köklerine baskı veya omurga kırığı şüphesinde tercih edilir.
- BT (Bilgisayarlı Tomografi): Altta yatan tümör, kırık veya kemik yapının ayrıntılı incelenmesi gereken durumlarda kullanılır.
Kifoz Ameliyat Dışı Tedavi Seçenekleri
Kifoz tedavisinde ameliyatsız yöntemler genellikle ağrıyı azaltmayı ve yaşam kalitesini artırmayı hedefler. Ancak eğriliğin düzeltilmesinde etkili değildir.
- Kemik erimesi tedavisi: Eğer osteoporoz mevcutsa medikal tedavi uygulanır.
- Korse kullanımı: Kısa süreli kullanım şikayetleri azaltabilir, ancak uzun süreli kullanım kas zayıflığına neden olabilir.
- Ağrı kesici ve kas gevşeticiler: Şikayetlerin hafiflemesini sağlar.
- Fizik tedavi ve egzersiz: Kasları güçlendirerek omurga üzerindeki yükü azaltır.
Kifoz Cerrahi Tedavi
Cerrahi tedavi, ameliyat dışı yöntemlerin yetersiz kaldığı ve omurga dengesinin ciddi şekilde bozulduğu durumlarda gündeme gelir. Cerrahi tedavinin gerekli olduğu durumlar şunlardır:
- Ameliyat dışı tedavilere rağmen şikayetlerin geçmemesi
- Hastanın kendi isteğiyle dik duramaması
- Kırık veya tümör sonrası gelişen kifoz
- İleri dereceli kifoz (70 derece ve üzeri)
Kifoz Cerrahi Teknikler
Cerrahi genellikle enstrümanla sabitleme ve füzyon (dondurma) yöntemiyle yapılır. Bu sayede omurga dengesi sağlanır ve eğrilik ilerlemesi durdurulur. Ancak bazı ciddi ve esnek olmayan kifozlarda osteotomi adı verilen, kemiklerin kesilmesi veya bir omur parçasının çıkarılması işlemleri gerekebilir.
Kifoz (kamburluk), farklı nedenlerle ortaya çıkabilen ve hem estetik hem de fonksiyonel sorunlara yol açan bir omurga hastalığıdır. Erken dönemde yapılan tanı ve uygun tedavi ile şikayetler azaltılabilir, ilerleme yavaşlatılabilir. İleri dereceli kifozlarda ise cerrahi tedavi ile hastalar daha dik ve dengeli bir omurgaya kavuşabilir.